home / advies / productfotografie / iso sluitertijd en diafragma

ISO, sluitertijd en diafragma

Het maken van (product)foto’s is helemaal niet moeilijk. Als u gebruik maakt van een flitsset, dan moet u zorgen dat bepaalde waarden op uw camera goed ingesteld zijn (ISO, sluitertijd en diafragma). Deze waarden kunt u alleen handmatig aanpassen als de camera in de “manual” (handmatige) stand is gezet.

ISO-waarde

De lichtgevoeligheid van de digitale sensor wordt uitgedrukt in ISO. Hoe hoger deze waarde, des te korter de sluitertijd kan zijn en hoe minder ver het diafragma open hoeft. Er zijn camera’s verkrijgbaar waarbij de ISO-waarde tot wel 3200 kan worden opgeschroeft (bij de nieuwste professionele modellen kan dit eventueel nog wel veel hoger zijn).
Het nadeel van fotograferen met een hoge ISO-waarde is dat de foto veel meer ruis zal bevatten. Dit maakt de foto een stuk minder mooi, want er komt een soort korrelig effect op de foto. Een extreem hoge ISO-waarde wordt eigenlijk alleen gebruikt bij het fotograferen tijdens schemering en bij autosport (in deze gevallen bevatten de foto’s juist geen ruis).
Voor product- en studio fotografie is er over in de meeste gevallen genoeg licht aanwezig en zal een ISO-waarde niet hoger hoeven te zijn dan ISO-100 voor een goede foto.

Sluitertijd

De sluitertijd is de tijd die de sluiter van de camera open gaat. Tijdens dit moment valt er licht op de digitale sensor. Hoe langer deze open staat, des te meer licht er op de sensor valt. Een eventueel gevaar van een lange sluitertijd is dat het onderwerp onscherp kan worden door de geringste beweging. Gelukkig zal bij productfotografie het product is de meeste gevallen niet bewegen en zal een langere sluitertijd dus ook geen problemen veroorzaken. De meeste gebruikte sluitertijd is 1/125 seconden.

Diafragma 

De diafragma opening bepaald hoe ver de sluiter open gaat en bepaald dus mede hoeveel licht erop de sensor valt. De opening van de diafragma wordt in F-stops uitgedrukt. Bij de diafragma betekent een hoger F-getal (bijvoorbeeld F11) een kleinere opening, terwijl een lager F-getal (bijvoorbeeld F2.8) een heel grote opening is.

Naast de opening bepaald de diafragma ook de scherptediepte verhouding op de foto.Wat houd dit in? In hoeverre is het object op de foto scherp afgebeeld. Bij een kleine scherptediepte (een laag F-getal en dus grote opening) is alleen het voorste gedeelte van het product scherp. Bij een grote scherptediepte (een hoog F-getal en dus een kleine opening) is een veel groter tot het gehele product scherp. Bij productfotografie wil je een zo groot mogelijke scherptediepte zodat het product helemaal scherp afgebeeld wordt, dus kies je voor een zo hoog mogelijk F-getal).

Het nadeel van het hoge F-getal is dat de sluiter niet heel ver open gaat en er dus minder licht op de sensor kan vallen. Dit zorgt voor een donkere, onderbelicht foto. Daarom is het dus belangrijke om voldoende licht te hebben bij het maken van foto’s. Bij zowel flits- als continu verlichting is het mogelijk om het vermogen terug te schroeven en dus minder licht te gebruiken. Kort samengevat kun je beter te veel licht hebben dan te weinig!